Choroba Parkinsona to choroba neurodegeneracyjna, której przyczyną jest nieodwracalne i postępujące niszczenie komórek nerwowych określonych struktur mózgowych, odpowiedzialnych za kontrolę ruchów całego ciała. U chorych na Parkinsona dochodzi do stopniowego uszkodzenia neuronów istoty czarnej, odpowiedzialnej m.in. za prawidłowe napięcie mięśni, zachowanie odpowiedniej postawy ciała oraz wykonywanie odruchów bezwarunkowych. Przyczyna tej choroby jest w dalszym ciągu nieznana. Szacuje się, że roczna progresja choroby to uszkodzenie ok. 7% komórek istoty czarnej.
Fazy choroby Parkinsona
-
I Faza choroby Parkinsona – przedkliniczna
Parkinson to choroba, która przez długi czas w utajeniu sieje zniszczenie w mózgu człowieka. Pierwsze objawy widoczne są zazwyczaj po uszkodzeniu aż 80% neuronów istoty czarnej mózgu. Jednymi z pierwszych objawów Parkinsona są: zaburzenie i utrata węchu, zaparcia, stany depresyjne, zaburzenia snu. Są to zaburzenia często występujące wśród populacji, dlatego rzadko łączy się je z tą chorobą.
-
II Faza choroby Parkinsona – zaburzeń motorycznych
W drugiej fazie Parkinsona pojawiają się problemy z motoryką ciała. Zazwyczaj choroba postępuje niesymetrycznie, atakując najpierw jedną stronę ciała. Jednym z popularnych objawów jest drżenie mięśniowe (najczęściej uwidaczniające się poprzez drżenie rąk i kąciki ust). Pojawia się także bradykinezja, czyli ogólne spowolnienie ruchów ciała i mowy (pomimo chęci chorego, nie jest on w stanie wykonywać czynności szybciej). Skutkuje ona także problemami z przełykaniem pokarmów i większym ryzykiem zakrztuszenia. Postępująca sztywność mięśni powoduje także zaburzenia mimiki oraz niestabilność postawy ciała, problemy z koordynacją i zachowaniem równowagi. Występują także tzw. “zamrożenia” ciała podczas przemieszczania się chorego. Zwiększa to ryzyko upadków i urazów ciała.
Częstymi powikłaniami związanymi z powyższymi zaburzeniami są zaparcia oraz inkontynencja.
-
III Faza choroby Parkinsona – zaburzeń umysłowych
Kolejna faza choroby Parkinsona to degeneracje psychiczne pacjenta, objawiające się początkowo zmianami nastrojów i postrzegania świata. Z czasem pojawiają się fobie, halucynacje (wzrokowe i słuchowe), paranoje i ataki paniki, a także zaburzenia obsesyjno-kompulsywne tj. nerwica natręctw. Upośledzeniu ulegają także funkcje poznawcze dotyczące przetwarzania informacji, reagowania na środowisko zewnętrzne, zapamiętywania informacji oraz myślenia abstrakcyjnego.
Diagnostyka choroby Parkinsona
W przypadku występowania charakterystycznych objawów choroby Parkinsona, należy postawić diagnozę u lekarza, który rozpoczyna od wykonania kompleksowych badań obrazowych mózgu w celu wykluczenia innych chorób. Następnie wykonuje się badania neurologiczne.
Leczenie choroby Parkinsona
Przy chorobie Parkinsona stosuje się farmakoterapię modyfikowaną w określonych odcinkach czasowych, aby zminimalizować skutki uboczne leków. Leki są dość skuteczne i dają największe efekty na samym początku terapii. Niestety, z czasem organizm coraz słabiej na nie reaguje i konieczna jest ich wymiana.
Wskazane jest także zmobilizowanie chorego do aktywności fizycznej oraz rehabilitacji dostosowanej do stopnia zaawansowania choroby. Zapewnienie choremu diety wysokobłonnikowej oraz niskobiałkowej pomoże w niwelacji problemów trawiennych.
Słowa kluczowe: choroba Parkinsona, objawy choroby Parkinsona, fazy choroby Parkinsona, fazy Parkinsona, leczenie choroby Parkinsona, leczenie Parkinsona